13 maja 2020 r. opublikowane zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/639 z dnia 12 maja 2020 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/947 w odniesieniu do scenariuszy standardowych dla operacji wykonywanych w zasięgu widoczności wzrokowej lub poza zasięgiem widoczności wzrokowej.
Rozporządzenie wprowadza w treść rozporządzenia (UE) 2019/947 dwa scenariusze standardowe, zapowiadane dotychczas przez EASA.
Są to scenariusze:
1) STS-01 – Operacje w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS nad kontrolowanym obszarem naziemnym w środowisku zaludnionym
2) STS-02 – Operacje poza zasięgiem widoczności wzrokowej BVLOS z udziałem obserwatorów przestrzeni powietrznej nad kontrolowanym obszarem naziemnym w środowisku słabo zaludnionym.
Każdy scenariusz zawiera szczegółowe warunki wykonywania lotów pod względem operacyjnym i technicznym, obowiązki operatora i pilota oraz zakres ich kwalifikacji, a także poziomu wyszkolenia teoretycznego i praktycznego.
Scenariusze standardowe pozwolą w prosty sposób wykonywać operacje w kategorii szczególnej na podstawie pisemnego oświadczenia operatora. Wzory oświadczeń zawarte są w treści rozporządzenia.
Rozporządzenie zawiera także wymagania dla instrukcji operacyjnej stosowanej u operatorów, którzy chcą wykonywać loty w oparciu o scenariusze standardowe.
Certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego zamiast świadectwa kwalifikacji UAVO
Nie od dziś wiadomo, że bezzałogowe statki powietrzne to przyszłość i gotowe rozwiązania dla wielu dziedzin życia. Drony wykorzystywane są już dziś w fotografii, reklamie, usługach kurierskich, leśnictwie, pomiarach powietrza, rolnictwie…Długo można by wymieniać.
W obliczu epidemii SARS-CoV-2, z którą musiał skonfrontować się cały świat nie ma absolutnie żadnych wątpliwości, że zapotrzebowanie na usługi bezzałogowców będzie nie tylko większe, ale też nadejdzie znacznie szybciej niż nam się może wydawać.
Dlatego tak ważny jest również rozwój prawodawstwa, które pozwoli na szersze zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych, i to nie tylko w obrębie granic Polski, ale na terenie całej Unii Europejskiej.
Wydaje się, że umożliwią to już niebawem nowe regulacje unijne wprowadzone Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych oraz Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich.
Rozporządzenia zaczną obowiązywać od 1 lipca 2020 r. a więc czas zacząć odliczanie!
Jedną z wielu istotnych zmian wprowadzonych przepisami wspólnotowymi jest wyraźne rozróżnienie pomiędzy operatorem a pilotem bezzałogowego statku powietrznego.
Aktualnie obowiązujące przepisy prawa wskazują na operatora bezzałogowego statku powietrznego (UAVO) używanego w celach innych niż rekreacyjne lub sportowe. To operator BSP jest członkiem personelu lotniczego, a w związku z tym wymaga się od niego posiadania świadectwa kwalifikacji (art. 95 ust. 5a Prawa lotniczego). Obecnie zatem to dokument świadectwa kwalifikacji wydawany w formie decyzji administracyjnej przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego uprawnia do operowania dronem (pilotowania drona).
Tymczasem przepisy unijne, które zaczną niebawem obowiązywać wskazują jednoznacznie, że osoba pilotująca drona to pilot. Operatorem natomiast może być każda osoba prawna lub fizyczna, która eksploatuje lub zamierza eksploatować co najmniej jeden bezzałogowy system powietrzny (art. 3 pkt 4 Rozporządzenia Wykonawczego). Tym samym operatorem może być spółka z.o.o. zatrudniająca pilotów dronów eksploatowanych przez tę spółkę, ale także sam pilot bezzałogowego statku powietrznego jako osoba fizyczna.
W związku z wprowadzanymi zmianami obecnie świadectwo kwalifikacji UAVO zostanie od 1 lipca 2020 r. zastąpione certyfikatem kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego.
Nie oznacza to jednak, że „stare” świadectwa kwalifikacji całkowicie znikną z dnia na dzień. Rozporządzenie Wykonawcze przewiduje bowiem dla wszystkich krajów członkowskich okres przejściowy dla dokumentów wydanych dotychczas na podstawie prawa krajowego. I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 Rozporządzenia Wykonawczego wydawane przez Prezesa ULC świadectwa kwalifikacji UAVO zachowają ważność do 1 lipca 2021 r. Czas od 1 lipca 2020 r. do dnia 1 lipca 2021 r. to czas na przeprowadzenie konwersji dotychczasowych świadectw kwalifikacji na certyfikaty odpowiadające wymaganiom wspólnotowym.
