- Stan zagrożenia epidemicznego koronawirusem może zostać uznany za siłę wyższą w relacjach umownych. Jest to zdarzenie losowe, o charakterze zewnętrznym, na które strony nie mają wpływu, cechujące się brakiem możliwości jego przewidzenia oraz brakiem możliwości zapobieżenia jego skutkom.
- Wystąpienie stanu siły wyższej może mieć istotny wpływ na wykonanie umowy i odpowiedzialność stron za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy.
- Nawet jeśli umowa nie zawiera klauzuli siły wyższej – zgodnie z ogólnymi zasadami odpowiedzialności Kodeksu cywilnego, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odpowiedzialność ta oparta jest na zasadzie winy. Okoliczność wyłączającą brak winy w niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu zobowiązania może stanowić siła wyższa.
- Niewykonanie umowy spowodowane siłą wyższą skutkować może zatem brakiem odpowiedzialności za powstałe z tego powodu szkody. Wyłączenie odpowiedzialności nastąpi jednak, o ile zostanie wykazane, że siła wyższa stanowi bezpośrednią przyczynę szkody oraz o ile strona, której dotyczy niewykonanie umowy wykaże dochowanie należytej staranności w celu zapobieżenia szkody.
- W związku z tym, stan siły wyższej musi być badany w odniesieniu do okoliczności konkretnej umowy i konkretnej szkody, a każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny.
- Wyłączenie odpowiedzialności nastąpi także o ile umowa nie reguluje takiej sytuacji odmiennie. Strony mogą bowiem w umowie rozszerzyć lub ograniczyć odpowiedzialność z tytułu wystąpienia siły wyższej. W takim wypadku, strony mogą przewidzieć całkowite zwolnienie z odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w razie wystąpienia siły wyższej, nawet niezależenie od wykazania braku winy.
- Rekomendujemy naszym Klientom weryfikację umów pod kątem zawarcia w nich klauzul dotyczących siły wyższej. Jednocześnie, przy zawieraniu umów lub negocjacjach, warto zwracać szczególną uwagę na precyzyjne określenie pojęcia siły wyższej.
Z nieukrywaną radością informujemy, że nasze grono zasiliła Edyta Wasilewska, doktor nauk prawnych. Edyta jest wybitnym specjalistą za zakresu prawa medycznego oraz ochrony danych osobowych. Ma na swoim koncie ponad 40 skutecznie wdrożonych polityk ochrony danych osobowych w korporacjach medycznych oraz podmiotach administracji publicznej. Pełni funkcję Inspektora Ochrony Danych Osobowych w podmiotach publicznych. Jest audytorem i trenerem RODO. Posiada także doświadczenie w obsłudze przedsiębiorców, w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego.
Drodzy Klienci, jesteście w dobrych rękach!
